Hướng dẫn cách đọc chỉ số xét nghiệm máu

Chỉ số xét nghiệm máu là một phần không thể thiếu trong quá trình chẩn đoán và theo dõi sức khỏe. Kết quả xét nghiệm máu cung cấp thông tin quan trọng về các chỉ số sinh hóa, huyết học, và miễn dịch trong cơ thể bạn. Tuy nhiên, việc hiểu và đọc kết quả xét nghiệm máu không phải lúc nào cũng dễ dàng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các chỉ số thường gặp và ý nghĩa của chúng.

Cách đọc kết quả xét nghiệm máu

Báo cáo xét nghiệm máu thường bao gồm các phần như thông tin cá nhân, thông tin xét nghiệm, khoảng tham chiếu, đánh giá kết quả,…v.v Mặc dù, có rất nhiều chỉ số khác nhau trong xét nghiệm máu nhưng người xét nghiệm cần quan tâm đến một số chỉ số xét nghiệm máu cơ bản.

Hướng dẫn cách đọc chỉ số xét nghiệm máu

Cách đọc các chỉ số huyết học cơ bản

Chỉ số xét nghiệm máu là một phần không thể thiếu trong quá trình chẩn đoán y khoa. Nó cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe của bạn thông qua việc đo lường các chỉ số huyết học cơ bản. Dưới đây là cách đọc và hiểu các chỉ số này:

Xét nghiệm thành phần máu

• Hemoglobin (HGB): Chỉ số này đo lượng hemoglobin trong máu, một loại protein có chứa sắt giúp vận chuyển oxy đến các tế bào của cơ thể. Khoảng tham chiếu cho nam giới khỏe mạnh là từ 130 đến 160 g/l và cho nữ giới là từ 125 đến 142 g/l.
• Hematocrit (HCT): Đây là tỷ lệ phần trăm của hồng cầu so với tổng thể tích máu. Ở nam giới khỏe mạnh, chỉ số xét nghiệm máu này nằm trong khoảng 0.42 – 0.47 L/L và ở nữ giới là 0.37 – 0.42 L/L.
• Số lượng hồng cầu (RBC): Đây là số lượng hồng cầu có trong một lít máu. Chỉ số RBC bình thường ở nam giới là 4,2 – 5,4 T/l và ở nữ giới là 4 – 4,9 T/l.
• Số lượng bạch cầu (WBC): Bạch cầu giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Chỉ số WBC bình thường khoảng từ 4.300 đến 10.800 tế bào/mm³.

Cách đọc chỉ số sinh hóa máu

Chỉ số sinh hóa máu là một công cụ quan trọng giúp đánh giá sức khỏe tổng quát và chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Nói một cách đơn giản, chỉ số sinh hóa máu cơ sở để các bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe của người xét nghiệm. Từ đó, có thể đưa ra những lời khuyên dành về cách chăm sóc sức khỏe chủ động dành cho người xét nghiệm. Thế nên, người xét nghiệm nên quan tâm đến một số chỉ số xét nghiệm máu  cơ bản. Cụ thể:

Xét nghiệm đường máu

• Glucose (GLU): Đây là chỉ số đường huyết. Khoảng tham chiếu bình thường là từ 3.9 – 6.4 mmol/l.
• Cholesterol: Cholesterol tổng, LDL (cholesterol xấu), và HDL (cholesterol tốt) là các chỉ số quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ bệnh tim mạch. Khoảng tham chiếu cho cholesterol tổng là dưới 5.2 mmol/l, LDL dưới 3.4 mmol/l và HDL từ 1.03 đến 1.55 mmol/
• Triglycerides: Một loại mỡ trong máu, nếu cao có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Khoảng tham chiếu Triglycerides cho người khỏe mạnh dưới 150 mg/dL (1,7 mmol/L)

Cách đọc chỉ số liên quan đến chức năng gan và thận

Chỉ số xét nghiệm máu là một công cụ quan trọng để đánh giá chức năng gan và thận. Các chỉ số liên quan đến chức năng gan và chức năng thật thường được thể hiện qua một số chỉ số cơ bản như AST (SGOT), ALT (SGPT), Creatinine, BUN,…v.v.

Xét nghiệm mỡ máu

Trước hết, các xét nghiệm chức năng gan thường bao gồm các chỉ số sau:

• AST (SGOT) và ALT (SGPT): Đây là các enzyme có trong tế bào gan. Khi gan bị tổn thương, các enzyme này sẽ rò rỉ vào máu. Chỉ số xét nghiệm máu bình thường  là  AST: 0-40 IU/L, ALT: 0-45 IU/L.
• ALP (Alkaline Phosphatase) và GGT (Gamma-Glutamyl Transferase): Tăng cao trong các trường hợp tắc mật hoặc tổn thương đường mật.Chỉ số bình thường rong xét nghiệm máu là  ALP: 35-115 IU/L, GGT: 3-60 IU/L.
• Bilirubin: Sản phẩm phân hủy của hồng cầu. Tăng cao có thể chỉ ra jaundice hoặc các vấn đề về gan. Chỉ số xét nghiệm máu bình thường là tổng Bilirubin: 0.3-1.0 mg/dL

Bên cạnh đó, Chức năng thận được đánh giá qua các chỉ số sau:

• Creatinine: Một sản phẩm của cơ bắp, được lọc qua thận và bài tiết qua nước tiểu.Chỉ số xét nghiệm máu bình thường là Nam: 0.6-1.2 mg/dL, Nữ: 0.5-1.1 mg/dL.
• BUN (Blood Urea Nitrogen): Mức độ urea trong máu, một sản phẩm của protein phân hủy. Chỉ số xét nghiệm máu bình thường là 6-24 mg/dL.
• GFR (Glomerular Filtration Rate): Ước lượng lượng máu được lọc qua thận mỗi phút. Chỉ số bình thường trong xét nghiệm máu là dưới 90 mL/min/1.73 m².

Khi đọc kết quả xét nghiệm, quan trọng là phải so sánh với khoảng tham chiếu bình thường và lưu ý rằng các giá trị này có thể thay đổi tùy thuộc vào phòng xét nghiệm và phương pháp đo lường. Nếu có bất kỳ chỉ số xét nghiệm máu nào nằm ngoài khoảng tham chiếu, bạn nên thảo luận với bác sĩ để có cái nhìn sâu sắc hơn về tình trạng sức khỏe của mình

Lưu ý khi xét nghiệm máu

Chỉ số xét nghiệm máu là một phần không thể thiếu trong quá trình chẩn đoán và theo dõi sức khỏe. Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, có một số lưu ý quan trọng mà bệnh nhân cần tuân thủ trước khi thực hiện xét nghiệm.

Xét nghiệm chức năng gan và thận

• Hiểu rõ về xét nghiệm máu:  Chỉ số xét nghiệm máu giúp phân tích các chỉ số có trong máu, từ đó hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh.
• Nhịn ăn trước khi xét nghiệm: Một số xét nghiệm máu đòi hỏi bệnh nhân phải nhịn ăn từ 6-12 tiếng để đảm bảo chỉ số xét nghiệm máu không bị ảnh hưởng bởi thức ăn.
• Tránh uống một số chất lỏng: Bệnh nhân cần tránh uống nước ngọt, rượu, cà phê, và các loại đồ uống có chứa caffein trước khi xét nghiệm.
• Không sử dụng thuốc trước khi xét nghiệm: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, do đó bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng.
• Uống nước lọc: Dù cần nhịn ăn nhưng bệnh nhân vẫn nên uống nước lọc để tránh tình trạng mất nước có thể ảnh hưởng đến chỉ số xét nghiệm máu.
• Tránh vận động mạnh: Hoạt động thể chất mạnh trước khi xét nghiệm có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu.
• Thời điểm lấy mẫu máu: Thời gian tốt nhất để lấy mẫu máu là vào buổi sáng, sau khi nhịn ăn và tránh các chất kích thích.

Những lưu ý này giúp bảo vệ tính chính xác của chỉ số xét nghiệm máu, từ đó hỗ trợ tốt nhất cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Bệnh nhân cần thảo luận cụ thể với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để biết được những chuẩn bị cần thiết cho từng loại xét nghiệm cụ thể. Điều này sẽ giúp quá trình xét nghiệm diễn ra suôn sẻ và kết quả đạt được độ tin cậy cao. Hãy liên hệ với trung tâm xét nghiệm Invivo Lab để được tư vấn trực tiếp nhé!xét