Xét nghiệm công thức máu và những điều cần biết

Xét nghiệm công thức máu là một những xét nghiệm phổ biến nhất hiện nay trong lĩnh vực y khoa. Nó cung cấp các chỉ số quan trọng giúp bác sĩ có thể đánh giá được sức khỏe tổng thể, chẩn đoán và phát hiện các tình trạng như thiếu máu, nhiễm trùng, vấn đề đông máu, rối loạn miễn dịch,…v.v. Từ đó có thể đưa ra những lời khuyên hữu ích dành cho người bệnh. Cùng Invivo Lab tìm hiểu về xét nghiệm công thức máu trong bài viết sau đây nhé!

Xét nghiệm công thức máu là gì?

Xét nghiệm công thức máu là xét nghiệm giúp kiểm tra một số thành phần quan trọng trong máu như hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, huyết sắc tố, hematocrit,…v.v. Từ đó xét nghiệm cung cấp các thông tin để bác sĩ có thể đánh giá về tình trạng sức khỏe tổng quát của người xét nghiệm. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra một chẩn đoán một số tình trạng, bao gồm thiếu máu, nhiễm trùng, rối loạn miễn dịch,….v.v.

Xét nghiệm công thức máu được xem  là một phần không thể thiếu trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ của mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, nó giúp theo dõi một số tình trạng của bệnh lý và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả. Nhìn chung, xét nghiệm công thức máu là cung cấp thông tin giúp đánh giá chung về sức khỏe của cơ thể và mức độ hoạt động của các thành phần máu trong cơ thể.

Tại sao cần phải xét nghiệm công thức máu

Xét nghiệm công thức máu là một trong những phương pháp kiểm tra sức khỏe phổ biến nhất hiện nay. Nó không chỉ cung cấp những thông tin quan trọng về tình trạng của các tế bào máu, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và theo dõi nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Chẳng hạn, thông qua xét nghiệm này, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng thiếu máu hoặc phát hiện bệnh bạch cầu – những căn bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được phát hiện kịp thời.

Bên cạnh đó, xét nghiệm công thức máu còn giúp bác sĩ chẩn đoán các nguyên nhân gây ra triệu chứng như mệt mỏi, sốt, hoặc sưng tấy. Chẳng hạn, nếu một người thường xuyên cảm thấy kiệt sức mà không rõ nguyên nhân, xét nghiệm này có thể giúp phát hiện tình trạng thiếu máu do thiếu sắt hoặc các vấn đề về hệ miễn dịch.

Việc theo dõi tình trạng bệnh cũng là một lý do quan trọng khác để thực hiện xét nghiệm công thức máu. Nếu bạn đang điều trị các bệnh liên quan đến số lượng tế bào máu, như ung thư hoặc nhiễm trùng, xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ theo dõi hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ khi cần thiết.

Cuối cùng, xét nghiệm công thức máu còn giúp kiểm tra tác động của một số loại thuốc. Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến số lượng tế bào máu, và việc xét nghiệm định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các biến chứng tiềm ẩn, bảo vệ sức khỏe bệnh nhân tốt nhất.

Khi nào cần xét nghiệm công thức máu

Xét nghiệm công thức máu (CBC) thường được chỉ định trong nhiều tình huống khác nhau để giúp bác sĩ chẩn đoán và theo dõi tình trạng sức khỏe. Một trong những thời điểm phổ biến nhất là khi bạn cảm thấy mệt mỏi kéo dài mà không rõ nguyên nhân. Xét nghiệm này giúp kiểm tra mức độ hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu, từ đó phát hiện các vấn đề như thiếu máu hoặc nhiễm trùng.

Ngoài ra, trong trường hợp bạn bị nhiễm trùng hoặc có dấu hiệu viêm nhiễm, xét nghiệm công thức máu có thể giúp xác định loại vi khuẩn hoặc virus gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đây là bước quan trọng để bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Các bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh thận hoặc bệnh lý tim mạch cũng cần xét nghiệm công thức máu định kỳ. Xét nghiệm này giúp theo dõi tình trạng sức khỏe tổng quát và đánh giá hiệu quả của các liệu pháp điều trị.

Đặc biệt, xét nghiệm công thức máu thường được thực hiện trước khi tiến hành phẫu thuật để đảm bảo rằng bệnh nhân có đủ sức khỏe. Điều này giúp hạn chế các rủi ro biến chứng trong quá trình phẫu thuật.

Lưu ý khi xét nghiệm công thức máu

Xét nghiệm công thức máu là một trong những xét nghiệm phổ biến nhất trong y học, giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của cơ thể. Tuy nhiên, để kết quả xét nghiệm chính xác và đáng tin cậy, bạn cần tuân thủ một số quy tắc nhất định trước khi thực hiện.

• Nhịn ăn: Nhịn ăn là một trong những yêu cầu quan trọng nhất trước khi tiến hành xét nghiệm công thức máu. Thông thường, bạn sẽ được yêu cầu nhịn ăn trong khoảng 8-12 giờ trước khi lấy máu. Việc ăn uống trước khi xét nghiệm có thể làm tăng nồng độ một số chất trong máu, dẫn đến kết quả không chính xác. Chẳng hạn, nếu bạn ăn một bữa ăn giàu chất béo trước khi xét nghiệm, lượng triglyceride trong máu của bạn có thể tăng cao, gây khó khăn trong việc đánh giá các chỉ số khác.
• Tránh vận động mạnh: Hoạt động thể lực mạnh có thể làm tăng nhịp tim, huyết áp và một số chỉ số khác trong máu. Do đó, trước khi xét nghiệm, bạn nên tránh các hoạt động gắng sức như chạy bộ, nâng tạ hoặc các bài tập thể dục cường độ cao. Việc giữ cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi sẽ giúp các chỉ số trong máu ổn định hơn, đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.
• Thông báo về thuốc đang sử dụng: Nhiều loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm công thức máu. Vì vậy, trước khi xét nghiệm, bạn cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc mà bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và các loại thực phẩm chức năng. Điều này giúp bác sĩ đánh giá và loại trừ các yếu tố nhiễu, đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và đáng tin cậy.
• Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng và lo lắng có thể làm tăng nồng độ hormone cortisol trong máu, ảnh hưởng đến một số chỉ số trong công thức máu. Vì vậy, trước khi xét nghiệm, bạn nên cố gắng giữ tinh thần thoải mái, thư giãn. Bạn có thể nghe nhạc, đọc sách hoặc thực hiện các bài tập thở sâu để giảm căng thẳng.

Nhìn chung, xét nghiệm công thức máu là một công cụ hữu ích giúp đánh giá sức khỏe. Tuy nhiên, để có kết quả chính xác, bạn cần tuân thủ các lưu ý trên. Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi xét nghiệm, bạn sẽ góp phần đảm bảo sức khỏe của mình.