Ung Thư Vú Và Các Triệu Chứng Sớm Giúp Bạn Phòng Ngừa

Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, chiếm gần 29% tổng số ca ung thư nữ giới tại Việt Nam. Việc nhận biết các triệu chứng sớm của ung thư vú trên Invivo Lab sẽ giúp phụ nữ chủ động phòng ngừa, tầm soát và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, giai đoạn phát triển cũng như những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Ung thư vú là gì?

Ung thư vú là sự phát triển bất thường của các tế bào tuyến vú, tạo thành khối u ác tính. Những tế bào này có khả năng xâm lấn mô xung quanh và di căn sang các cơ quan khác. Đây là loại ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới.

Một khối u xuất hiện ở vú có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư vú.

Theo thống kê của GLOBOCAN, mỗi năm Việt Nam ghi nhận gần 25.000 ca mắc mới ung thư vú, vượt qua ung thư gan và trở thành căn bệnh ung thư có số ca mắc mới cao nhất ở nữ giới. Đáng lo ngại, bệnh không chỉ xuất hiện ở phụ nữ trung niên mà ngày càng có xu hướng trẻ hóa.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư vú

Ung thư vú không có một nguyên nhân duy nhất mà thường do sự kết hợp của nhiều yếu tố:

• Tuổi tác: Nguy cơ tăng lên rõ rệt sau 40 tuổi, đặc biệt ở nhóm phụ nữ từ 50 đến 60 tuổi.

• Di truyền và đột biến gen: Mang gen đột biến BRCA1, BRCA2 hoặc các gen khác như TP53, PTEN, PALB2 làm tăng khả năng mắc bệnh.

• Tiền sử gia đình: Có mẹ hoặc chị em gái từng mắc ung thư vú làm nguy cơ cao gấp nhiều lần.

• Nội tiết tố: Hành kinh sớm trước 12 tuổi, mãn kinh muộn sau 55 tuổi, không sinh con hoặc không cho con bú đều làm tăng thời gian tiếp xúc với estrogen – yếu tố thúc đẩy hình thành ung thư.

• Tiền sử xạ trị vùng ngực: Phụ nữ từng xạ trị trong điều trị bệnh khác có nguy cơ ung thư vú cao hơn.

• Lối sống: Béo phì, ít vận động, chế độ ăn giàu chất béo bão hòa, uống rượu bia, hút thuốc lá, sử dụng thuốc tránh thai lâu dài.

Hiện nay, không ít trường hợp phụ nữ trẻ mắc ung thư vú dù không có tiền sử gia đình, cho thấy lối sống và môi trường cũng đóng vai trò rất lớn.

Các giai đoạn phát triển ung thư vú

Bệnh được chia thành nhiều giai đoạn, phản ánh mức độ lan rộng của tế bào ung thư:

• Giai đoạn 0 (tiền ung thư): Các tế bào bất thường mới hình thành, còn nằm trong ống tuyến sữa và chưa xâm lấn.

• Giai đoạn I: Khối u nhỏ (dưới 2 cm), bắt đầu xâm nhập mô vú xung quanh nhưng chưa lan rộng.

• Giai đoạn II: Khối u phát triển lớn hơn (2 – 5 cm), có thể lan tới hạch bạch huyết gần nhưng chưa di căn xa.

• Giai đoạn III: Tế bào ung thư đã lan rộng tới nhiều hạch bạch huyết vùng nách hoặc xương ức, có dấu hiệu tiến triển mạnh.

• Giai đoạn IV: Di căn tới các cơ quan xa như phổi, gan, xương, não. Đây là giai đoạn nặng nhất, việc điều trị gặp nhiều khó khăn.

Triệu chứng tại giai đoạn đầu rất dễ bị bỏ qua nếu không có các phương pháp khám sàng lọc ung thư.

Phát hiện bệnh ở giai đoạn 0 – II có ý nghĩa quyết định đến khả năng chữa khỏi. Ngược lại, nếu để đến giai đoạn IV, tiên lượng sống sót thường giảm đáng kể

Triệu chứng nhận biết ung thư vú sớm

Ở giai đoạn đầu, ung thư vú thường diễn tiến âm thầm và khó nhận biết. Nhiều phụ nữ chỉ phát hiện khi bệnh đã tiến triển. Tuy nhiên, cơ thể vẫn có những tín hiệu bất thường cần được chú ý:

Đau hoặc tức ngực kéo dài

Không giống cảm giác căng tức ngực trong kỳ kinh nguyệt, cơn đau do ung thư vú thường xuất hiện bất thường, kéo dài nhiều ngày hoặc tái phát liên tục. Ban đầu, cơn đau có thể âm ỉ, sau đó tăng dần về mức độ và lan rộng ra toàn bộ tuyến vú hoặc sang vùng vai – lưng. Nếu cơn đau không giảm khi nghỉ ngơi hoặc không liên quan đến chu kỳ kinh, bạn cần thăm khám sớm.

Ung thư vú có thể gây áp lực lên các cơ quan, dây thần kinh và xương, gây ra những cơn đau nhức âm ỉ hoặc đau nhói.

Vú thay đổi kích thước hoặc hình dạng

Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy là vú trở nên to bất thường, mất cân xứng so với bên còn lại. Một số phụ nữ cảm thấy vùng vú cứng hơn, có chỗ phồng hoặc lõm bất thường, bề mặt vú kém đàn hồi. Thay đổi này thường không kèm theo đau ở giai đoạn đầu nên dễ bị bỏ qua.

Xuất hiện u cục ở vú

Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Khi tự khám vú, bạn có thể sờ thấy một khối cứng, bờ không đều, ít di động và có xu hướng lớn dần theo thời gian. Khối u ác tính thường rắn chắc, bám chặt vào mô xung quanh, khác với u lành tính thường mềm, tròn và dễ di chuyển. Nhiều phụ nữ phát hiện ung thư vú nhờ thói quen tự khám định kỳ.

Hạch nách bất thường

Khi tế bào ung thư lan tới hệ bạch huyết, hạch nách thường sưng to và cứng. Hạch có thể không đau, khiến người bệnh dễ chủ quan. Trong nhiều trường hợp, chính việc phát hiện hạch nách bất thường đã dẫn đến chẩn đoán ung thư vú.

Da vùng vú thay đổi

Da vú có thể trở nên đỏ, sưng hoặc dày lên bất thường. Một dấu hiệu đặc trưng là da vùng vú xuất hiện tình trạng sần sùi giống “vỏ cam”. Ở giai đoạn muộn hơn, da có thể loét, rỉ dịch hoặc hình thành các mảng thâm nhiễm cứng, báo hiệu bệnh đang tiến triển mạnh.

Núm vú bất thường

Núm vú bị tụt vào trong, thay đổi vị trí hoặc cứng, khó kéo ra như bình thường. Một số trường hợp có biểu hiện chảy dịch, trong đó dịch máu hoặc dịch màu vàng nâu là dấu hiệu nguy hiểm. Da quanh quầng vú có thể nhăn nhúm, xuất hiện mảng dày hoặc các nốt nhỏ bất thường.

Sinh thiết vú là thủ thuật sử dụng kim sinh thiết để lấy mẫu mô mang đi xét nghiệm nhằm tìm kiếm dấu hiệu ung thư.

Những triệu chứng trên có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc đồng thời. Mặc dù không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với ung thư, nhưng bất kỳ thay đổi nào kéo dài đều cần được kiểm tra bằng siêu âm, chụp nhũ ảnh hoặc sinh thiết. Tự khám vú hàng tháng và thăm khám định kỳ chính là “lá chắn” giúp phát hiện bệnh từ giai đoạn sớm.

Cách phòng ngừa ung thư vú sớm

Phòng ngừa không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ, nhưng có thể giảm đáng kể khả năng mắc bệnh:

1. Dinh dưỡng hợp lý

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa.

• Giảm tiêu thụ chất béo bão hòa, hạn chế đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn.

• Bổ sung cá biển giàu omega-3 để bảo vệ tế bào.

• Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý.

2. Lối sống lành mạnh

• Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần giúp giảm nguy cơ ung thư vú.

• Hạn chế rượu bia, bỏ hút thuốc lá.

• Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng kéo dài.

3. Tự khám vú tại nhà

Mỗi tháng một lần, tốt nhất sau kỳ kinh nguyệt từ 7 – 10 ngày, phụ nữ nên tự kiểm tra bằng cách quan sát trước gương và sờ nắn tuyến vú.

4. Tầm soát định kỳ

• Phụ nữ từ 35 tuổi nên siêu âm và chụp nhũ ảnh định kỳ.

• Người có nguy cơ cao cần chụp cộng hưởng từ tuyến vú (MRI) hoặc xét nghiệm gen.

• Tầm soát giúp phát hiện bệnh ngay cả khi chưa có triệu chứng.

Kết luận

Ung thư vú là căn bệnh có tỷ lệ mắc cao và gây nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe phụ nữ. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm ở giai đoạn đầu, khả năng điều trị thành công có thể lên tới 90%. Việc chủ động tầm soát định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và quan sát những thay đổi bất thường của cơ thể chính là chìa khóa bảo vệ sức khỏe.

Chủ động nhận biết triệu chứng, phòng ngừa và tầm soát chính là cách để mỗi phụ nữ tự bảo vệ bản thân trước căn bệnh nguy hiểm mang tên ung thư vú – thông tin được chia sẻ bởi Invivo Lab.