Mỡ máu và tiểu đường: Kẻ thù vô hình từ lối sống ít vận động và cách phòng tránh

Có một mối liên hệ âm thầm nhưng đầy nguy hiểm giữa mỡ máu và tiểu đường – hai căn bệnh ngày càng phổ biến ở người trẻ Việt Nam do lối sống ít vận động. Theo các số liệu y tế, một người mắc tiểu đường tuýp 2 gần như chắc chắn sẽ gặp vấn đề với mỡ máu. Thậm chí, khoảng 70–90% bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 bị rối loạn lipid máu (theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ).

Điều đáng lo ngại là sự kết hợp của hai tình trạng này khiến nguy cơ tử vong do tim mạch, đột quỵ tăng vọt. Ở Việt Nam, mỗi năm có trên 50.000 người tử vong vì các biến chứng liên quan đến tiểu đường.

Khi mỡ máu và đường huyết cùng tăng: Hiểm họa nhân đôi

Mỡ máu cao và đường huyết tăng thường kéo theo một chuỗi phản ứng tiêu cực trong cơ thể:

• Đường huyết cao làm cản trở gan loại bỏ LDL-c – loại cholesterol xấu – khiến cholesterol tích tụ nhiều hơn trong máu.
• Tăng độ nhớt máu dẫn đến mỡ bám dính vào thành mạch, hình thành các mảng xơ vữa.
• Mỡ máu xấu tăng cao có thể làm giảm tác dụng của insulin – loại hormone điều tiết đường huyết – khiến cơ thể trở nên kháng insulin, từ đó tăng nguy cơ mắc hoặc làm trầm trọng thêm bệnh tiểu đường.

Mỡ máu và đường huyết cùng tăng làm các mạch máu dần bị bào mòn, thu hẹp và có thể dẫn đến tắc nghẽn

Hậu quả là các mạch máu dần bị bào mòn, thu hẹp và có thể dẫn đến tắc nghẽn – nguyên nhân trực tiếp của các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và bệnh tim mạch vành.

>>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây :Những căn bệnh có thể phòng tránh nếu xét nghiệm sớm qua xét nghiệm

Người bị tiểu đường kèm mỡ máu cao đối mặt với nguy cơ gì?

Khi hai yếu tố nguy cơ cùng tồn tại, mức độ nghiêm trọng của biến chứng cũng tăng lên:

• Tăng 2–4 lần nguy cơ mắc bệnh tim mạch
• Tăng 2–6 lần nguy cơ tử vong do đột quỵ
• Tăng 10 lần khả năng tổn thương mạch máu so với người chỉ mắc tiểu đường đơn thuần

Theo các chuyên gia, biến chứng tim mạch hiện là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong số bệnh nhân tiểu đường.

Kiểm soát cả hai: Chìa khóa phòng ngừa biến chứng

Để tránh những hậu quả nghiêm trọng, người bệnh cần duy trì đồng thời kiểm soát đường huyết và mỡ máu xấu. Chiến lược hiệu quả cần dựa trên 3 trụ cột chính:

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : 4 cách giúp đầu tư cho sức khỏe của bản thân

1. Chế độ ăn lành mạnh

• Ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp như rau xanh, táo, ổi, dâu tây, thịt trắng.
• Tăng cường thực phẩm hỗ trợ giảm mỡ máu như cá hồi, cá chép, hành tây.
• Hạn chế tối đa các món chiên rán, nội tạng động vật, lòng đỏ trứng, bánh kẹo, nước ngọt và đồ uống nhiều đường.

Ăn uống lành mạnh có thể giúp phòng ngừa mỡ máu và tiểu đường

2. Tuân thủ điều trị đúng chỉ định

• Uống thuốc đều đặn, đủ liều và liên tục.
• Nếu có mỡ máu cao, bác sĩ sẽ kê thêm thuốc giảm lipid máu và đôi khi cả thuốc hỗ trợ gan – do thuốc điều trị có thể gây tăng men gan

3. Tăng cường vận động hàng ngày

• Dành 30 phút/ngày cho các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, bơi lội.
• Người làm văn phòng có thể chia nhỏ thời gian vận động: đi bộ sau bữa trưa, đứng làm việc, tập co duỗi giữa giờ

Tăng cường vận động có thể làm hạn chế việc mắc các bệnh mỡ máu và tiểu đường

Vai trò của xét nghiệm định kỳ trong phát hiện sớm

Thực tế, nhiều người chỉ phát hiện ra mình có vấn đề về đường huyết hoặc mỡ máu khi đã có biến chứng. Vì vậy, xét nghiệm định kỳ là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc chủ động phát hiện bệnh sớm – can thiệp kịp thời.

Tại Invivo Lab, các gói xét nghiệm chuyên sâu được thiết kế khoa học, bao gồm:

• Đo chỉ số HbA1c, Glucose máu – phản ánh đường huyết trong 2–3 tháng gần nhất
• Lipid máu đầy đủ (Cholesterol toàn phần, LDL, HDL, Triglyceride) – đánh giá nguy cơ xơ vữa động mạch, đột quỵ
• Tư vấn kết quả cùng bác sĩ chuyên môn giúp xây dựng lộ trình phòng ngừa phù hợp với thể trạng từng người.  

Tiểu đường và mỡ máu cao không đơn thuần là hai căn bệnh riêng lẻ – mà là hai “kẻ bắt tay nhau” âm thầm tàn phá cơ thể bạn nếu không kiểm soát từ sớm. Với những người trẻ, bận rộn, ít vận động, việc chủ động phòng ngừa qua thói quen sinh hoạt và xét nghiệm định kỳ là giải pháp tối ưu nhất để tránh biến chứng nặng nề sau này.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây :