Mất Nước Mùa Hè: Nhận Biết Triệu Chứng và Cách Phòng Ngừa Đơn Giản Tại Nhà

Mùa hè tại Việt Nam với cái nóng khắc nghiệt và độ ẩm cao khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng mất nước, gây ảnh hưởng đến sức khỏe từ nhẹ như mệt mỏi đến nghiêm trọng như sốc nhiệt. Đây không chỉ là vấn đề của thời tiết mà còn tác động đến mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về mất nước, nhận biết triệu chứng, nguyên nhân, tác hại và cách phòng tránh hiệu quả để bảo vệ sức khỏe trong mùa hè.

Mất nước là gì và tại sao nguy hiểm?

Mất nước xảy ra khi cơ thể mất nhiều chất lỏng hơn lượng hấp thụ, dẫn đến mất cân bằng điện giải và ảnh hưởng đến chức năng cơ thể. Nước chiếm khoảng 60–70% cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong điều hòa nhiệt độ, vận chuyển chất dinh dưỡng, và duy trì hoạt động của các cơ quan (Viện Dinh dưỡng Quốc gia, 2023). Khi bị mất nước, bạn có thể gặp các triệu chứng từ nhẹ (khô miệng, mệt mỏi) đến nghiêm trọng (sốc nhiệt, suy thận).

Khi bị mất nước, bạn có thể gặp các triệu chứng từ nhẹ đến nghiêm trọng

Bất cứ ai cũng có thể bị mất nước nhưng tình trạng này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ và người cao tuổi. Tác hại của mất nước bao gồm giảm tập trung, suy giảm chức năng thận và tăng nguy cơ sốc nhiệt, đặc biệt trong thời tiết nắng nóng.

Triệu chứng mất nước: Nhận biết sớm để xử lý kịp thời

Hiểu rõ triệu chứng mất nước giúp bạn hành động nhanh chóng trước khi tình trạng trở nặng. Dưới đây là các dấu hiệu cơ thể bị mất nước trong mùa hè:

Hiểu rõ triệu chứng mất nước giúp bạn hành động nhanh chóng trước khi tình trạng trở nặng

Triệu chứng nhẹ

• Khô miệng, khát nước liên tục: Lưỡi và môi khô, cảm giác muốn uống nước liên tục.

• Mệt mỏi, chóng mặt: Cơ thể uể oải, khó tập trung, đặc biệt khi ở ngoài trời nắng nóng.

• Đau đầu nhẹ: Do thiếu nước làm giảm lưu lượng máu lên não. 
  

Triệu chứng nghiêm trọng

• Da khô, ít đàn hồi: Khi véo da, da không trở lại trạng thái ban đầu nhanh chóng.

• Tiểu ít, nước tiểu sẫm màu: Dấu hiệu cơ thể thiếu nước nghiêm trọng.

• Tim đập nhanh, khó thở: Do mất cân bằng điện giải, gây rối loạn nhịp tim.

• Sốc nhiệt: Mệt mỏi, lú lẫn, thậm chí ngất xỉu, phổ biến ở người lớn tuổi và trẻ em.

Trẻ em mất nước có thể biểu hiện qua khóc không ra nước mắt, quấy khóc, hoặc da khô. Người lớn tuổi dễ mất nước hơn do cơ thể giảm khả năng giữ nước, cần đặc biệt chú ý.

Nguyên nhân mất nước trong mùa hè

Hiểu nguyên nhân mất nước giúp bạn phòng tránh hiệu quả:

• Thời tiết nắng nóng: Nhiệt độ cao (35–40°C) và độ ẩm lớn ở Việt Nam làm cơ thể mất nước qua mồ hôi. Theo Bộ Y tế (2023), người lớn có thể mất 0.5–1 lít nước/giờ khi ở ngoài trời nắng.

• Hoạt động thể chất mạnh: Chạy bộ, đạp xe, hoặc làm việc ngoài trời làm tăng tiết mồ hôi.

• Không uống đủ nước: Nhiều người quên bổ sung nước, đặc biệt khi bận rộn hoặc ở trong phòng điều hòa.

• Bệnh lý: Tiêu chảy, sốt, hoặc nôn mửa làm cơ thể mất nước nhanh, đặc biệt ở trẻ em.

• Mắc các bệnh lý nền: Tiểu đường không kiểm soát, bệnh thận… có thể làm tăng nguy cơ mất nước.
  

Cách phòng tránh :

Để phòng tránh mất nước trong mùa hè nóng bức tại Việt Nam, duy trì cân bằng chất lỏng là vô cùng quan trọng.

Duy trì cân bằng chất lỏng để tránh mất nước

• Người lớn nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày, trẻ em cần 1–1.5 lít tùy độ tuổi, ngay cả khi không thấy khát.
• Uống nước đều đặn, từng ngụm nhỏ. Khi trời nắng gắt (35–40°C), nên tăng lượng nước uống.
• Nếu bị tiêu chảy hoặc nôn mửa, hãy uống thêm nước và dùng oresol pha đúng liều để bù điện giải.
• Dùng các loại nước giải nhiệt tự nhiên như nước dừa, nước cam, chanh dây để vừa mát cơ thể, vừa bổ sung khoáng chất.
• Hạn chế ra ngoài từ 10h–16h. Nếu phải đi, hãy mặc đồ thoáng mát, đội mũ, mang nước theo bên mình.
• Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa phòng điều hòa và ngoài trời. Không nên uống bia hoặc rượu để “giải nhiệt” – điều này càng khiến bạn mất nước nhanh hơn.

Nếu xuất hiện các dấu hiệu như mệt mỏi, buồn nôn, tiểu ít hoặc tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày, cần đến cơ sở y tế ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời, tránh biến chứng như sốc nhiệt hoặc suy thận.