Điểm danh 5 bệnh lý phổ biến nhất về đường tiêu hóa trong cuối năm

Hệ tiêu hóa là một trong những hệ thống quan trọng và phức tạp nhất trong cơ thể con người, nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi thức ăn đi qua những giai đoạn nào trước khi trở thành năng lượng nuôi dưỡng cơ thể? Từ khi thức ăn được đưa vào miệng cho đến khi thải ra ngoài, mỗi bước trong hành trình tiêu hóa đều có một vai trò đặc biệt trong việc cung cấp dưỡng chất cần thiết. 

Tìm hiểu hệ tiêu hóa hoạt động như thế nào?

Hệ tiêu hóa là một hệ thống phức tạp nhưng vô cùng quan trọng, giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và dưỡng chất để cơ thể hoạt động. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi, hệ tiêu hóa của chúng ta hoạt động như thế nào? Cùng khám phá quá trình này qua từng bước!

Khi thức ăn vào miệng, răng và lưỡi giúp nghiền nát thức ăn thành những mảnh nhỏ hơn, dễ dàng cho quá trình tiêu hóa. Nước bọt, chứa enzyme amylase, bắt đầu phá vỡ tinh bột thành đường đơn, tạo ra bước khởi đầu cho việc hấp thụ dinh dưỡng.

Khi thức ăn đã được nhai kỹ, chúng ta nuốt và thực quản sẽ bắt đầu hoạt động. Các cơn co thắt cơ học của thực quản giúp đẩy thức ăn xuống dạ dày, một hành trình không thể thiếu trong quá trình tiêu hóa.

Đến dạ dày, thức ăn tiếp tục bị trộn lẫn với dịch vị – một loại axit mạnh và các enzyme tiêu hóa. Điều này giúp phá vỡ cấu trúc của thức ăn, đặc biệt là protein và chất béo, thành dạng lỏng gọi là chym. Đây là giai đoạn quan trọng, nơi thức ăn bắt đầu trở thành chất dinh dưỡng có thể hấp thụ.

Chym di chuyển vào ruột non – nơi diễn ra phần lớn quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Tại đây, dịch mật từ gan và enzyme từ tuyến tụy sẽ tiếp tục phân giải chất béo, protein và carbohydrate, đồng thời giúp cơ thể hấp thụ các vitamin, khoáng chất qua thành ruột. Ruột non dài đến 6 mét, với cấu trúc đặc biệt giúp tối đa hóa khả năng hấp thụ.

Sau khi ruột non đã làm xong nhiệm vụ, những phần thức ăn không được hấp thụ sẽ di chuyển vào ruột già. Tại đây, cơ thể tiếp tục hấp thụ nước và muối, đồng thời chuyển đổi các chất thải thành phân. Quá trình này giúp duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, chuẩn bị cho việc thải ra ngoài.

Cuối cùng, khi cơ thể đã xử lý và hấp thụ đủ các dưỡng chất cần thiết, phân sẽ được lưu trữ tại trực tràng. Sau đó, chúng sẽ được thải ra ngoài qua hậu môn trong quá trình đại tiện.

Hiểu được quá trình tiêu hóa không chỉ giúp bạn duy trì một chế độ ăn uống khoa học mà còn giúp phòng ngừa các bệnh về tiêu hóa. Việc chăm sóc hệ tiêu hóa từ sớm sẽ giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh, đầy năng lượng. Hãy bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe tiêu hóa ngay từ hôm nay!

Các bệnh về đường tiêu hóa thường gặp trong dịp cuối năm

Trong dịp cuối năm, khi các gia đình Việt Nam tổ chức tiệc tùng và tụ họp, việc tiêu thụ thực phẩm không đảm bảo hoặc thay đổi chế độ ăn uống có thể dẫn đến một số bệnh về đường tiêu hóa phổ biến. Dưới đây là một số bệnh thường gặp và cách phòng ngừa:

• Viêm dạ dày – ruột (Viêm dạ dày ruột): Đây là tình trạng viêm nhiễm đường tiêu hóa do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra. Triệu chứng bao gồm đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa và sốt. Nguyên nhân thường do ăn phải thực phẩm hoặc nước uống bị ô nhiễm. Để phòng ngừa, cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. 
• Ngộ độc thực phẩm: Ngộ độc thực phẩm xảy ra khi tiêu thụ thực phẩm chứa vi khuẩn, virus hoặc độc tố. Triệu chứng bao gồm đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa và sốt. Để phòng ngừa, cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tránh ăn thực phẩm không rõ nguồn gốc và không ăn thực phẩm đã để quá lâu. 
• Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng. Nguyên nhân có thể do ăn quá no, ăn thực phẩm cay nóng hoặc uống đồ uống có cồn. Để phòng ngừa, nên ăn uống điều độ, tránh ăn quá no và hạn chế thực phẩm kích thích. 
• Táo bón: Táo bón là tình trạng đi đại tiện ít hơn 3 lần trong một tuần, phân cứng và khô. Nguyên nhân có thể do chế độ ăn thiếu chất xơ, uống không đủ nước hoặc ít vận động. Để phòng ngừa, nên bổ sung chất xơ vào chế độ ăn, uống đủ nước và tập thể dục đều đặn. 
• Tiêu chảy: Tiêu chảy là tình trạng đi đại tiện nhiều lần trong ngày với phân lỏng. Nguyên nhân có thể do nhiễm vi khuẩn, virus hoặc do thay đổi chế độ ăn uống. Để phòng ngừa, cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tránh ăn thực phẩm lạ trong dịp lễ. 

Trong dịp cuối năm, việc ăn uống không điều độ và thay đổi chế độ ăn uống có thể dẫn đến các vấn đề về đường tiêu hóa. Để bảo vệ sức khỏe, nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tập thể dục đều đặn.

Cách phòng chống các bệnh tiêu hóa trong các bữa tiệc cuối năm

Cuối năm là thời điểm các bữa tiệc tụ tập bạn bè, gia đình diễn ra liên tục, và đôi khi, chúng ta dễ dàng “thả lỏng” khi thưởng thức các món ăn ngon. Tuy nhiên, ăn uống không kiểm soát có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Để tận hưởng mùa tiệc mà không lo ngại về sức khỏe, hãy áp dụng những mẹo dưới đây.

• Ăn Chậm, Nhấm Nháp Từng Miếng: Trong các bữa tiệc cuối năm, món ăn thường đa dạng và hấp dẫn, khiến chúng ta dễ dàng ăn nhanh và quá no. Tuy nhiên, ăn quá nhanh sẽ khiến dạ dày không kịp tiêu hóa và dễ gây đau bụng, đầy hơi. Hãy ăn từ từ, nhai kỹ từng miếng và thưởng thức hương vị của món ăn. Việc này không chỉ giúp tiêu hóa tốt mà còn giúp bạn cảm nhận được sự tinh tế trong từng món ăn.
• Hạn Chế Thực Phẩm Nhiều Dầu Mỡ và Gia Vị: Các món ăn nhiều dầu mỡ như nem rán, thịt quay hay món chiên xào dễ gây ra cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Thay vì ăn quá nhiều món dầu mỡ, bạn có thể chọn các món hấp, luộc hoặc nướng. Rau xanh và trái cây cũng là lựa chọn tuyệt vời để bổ sung chất xơ và hỗ trợ tiêu hóa.
• Kiểm Soát Lượng Rượu, Bia: Bia và rượu là phần không thể thiếu trong các bữa tiệc cuối năm, nhưng chúng lại là nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Lượng cồn quá nhiều không chỉ gây kích ứng dạ dày mà còn làm bạn dễ bị đầy hơi, buồn nôn. Vì vậy, hãy uống vừa phải và đừng quên uống nước lọc để giảm thiểu tác động của cồn lên cơ thể.
• Bổ Sung Men Tiêu Hóa Tự Nhiên: Men vi sinh có trong sữa chua, kim chi hay các thực phẩm lên men là những trợ thủ đắc lực giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Việc bổ sung men vi sinh trong bữa ăn sẽ giúp tăng cường lợi khuẩn cho đường ruột, giảm cảm giác khó chịu và bảo vệ dạ dày.
• Giữ Thói Quen Uống Nước Đều Đặn: Nước là yếu tố không thể thiếu để giúp dạ dày hoạt động hiệu quả. Hãy nhớ uống đủ nước trong suốt bữa tiệc để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giúp cơ thể thải độc tốt hơn.
• Không Nên Ăn Quá Nhiều Món Một Lúc: Tại các bữa tiệc, có vô vàn món ăn ngon thế nên việc thử quá nhiều món trong một lần ăn không chỉ khiến bạn no bụng mà còn gây áp lực lên hệ tiêu hóa. Hãy ăn một lượng vừa phải và nghỉ ngơi một chút trước khi quay lại thưởng thức món tiếp theo.

Cuối năm là thời gian để thư giãn và tận hưởng những khoảnh khắc bên người thân, bạn bè. Tuy nhiên, đừng quên chăm sóc hệ tiêu hóa của mình để luôn cảm thấy thoải mái trong mọi bữa tiệc. Áp dụng những mẹo nhỏ trên sẽ giúp bạn có một mùa lễ hội khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng.