Cách chuẩn bị trước khi đi xét nghiệm để kết quả chính xác nhất

Việc đi khám xét nghiệm sức khỏe tổng quát không chỉ đơn giản là “đến phòng khám và chờ gọi tên”. Sự chuẩn bị trước khi xét nghiệm – từ ăn uống, nghỉ ngơi cho đến tâm lý – đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xét nghiệm.

Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chuẩn bị trước khi xét nghiệm một cách khoa học, giúp kết quả phản ánh đúng tình trạng cơ thể hiện tại. Dù bạn đang lên kế hoạch khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm máu, hay khám trước khi mang thai, những lưu ý sau đây là không thể bỏ qua.

Tại sao cần chuẩn bị kỹ trước khi xét nghiệm

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Hóa sinh Lâm sàng Hoa Kỳ (AACC), nhiều yếu tố như thực phẩm, vận động, căng thẳng tinh thần có thể làm sai lệch các chỉ số xét nghiệm, đặc biệt là đường huyết, mỡ máu, men gan hay chức năng thận.

Những ảnh hưởng có thể xảy ra:

• Ăn sáng trước khi xét nghiệm máu → làm tăng glucose, cholesterol, triglyceride.

• Thiếu ngủ → tăng cortisol, rối loạn huyết áp.

• Uống rượu, cà phê → ảnh hưởng đến men gan, huyết áp.

• Stress hoặc lo lắng quá mức → ảnh hưởng đến chỉ số nhịp tim, nội tiết.
  

>>> Đọc thêm bài viết liên quan tại đây : Xét nghiệm tổng quát định kỳ – Bí kíp sống khỏe chủ động của người hiện đại

Những việc cần làm trước khi đi khám xét nghiệm sức khỏe

1. Nhịn ăn đúng cách trước khi lấy máu

• Thời gian nhịn ăn lý tưởng: 8–12 tiếng.

• Chỉ được uống nước lọc, tránh cà phê, nước ngọt, sữa.

• Nên lấy máu vào buổi sáng, để đảm bảo thời gian nhịn ăn phù hợp và kết quả đồng nhất.
  
  

  Nhịn ăn là cần thiết với một số loại xét nghiệm

Lưu ý: Với xét nghiệm đường huyết, mỡ máu, chức năng gan – nhịn ăn là bắt buộc. Một số loại xét nghiệm khác (như nội tiết tố) có thể cần nhịn hoặc không, nên hỏi trước bác sĩ.

2. Ngưng dùng một số loại thuốc (nếu có chỉ định)

Trước xét nghiệm nên dừng sử dụng một số loại thuốc theo chỉ định

• Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm như: thuốc lợi tiểu, corticoid, vitamin bổ sung,…

• Hãy thông báo rõ với bác sĩ về tình trạng dùng thuốc, thực phẩm chức năng hoặc bổ sung vitamin hiện tại.

3. Tránh vận động gắng sức trước ngày khám

Trước khi xét nghiệm nên nghỉ ngơi đầy đủ và hạn chế vận động mạnh

• Tập thể dục cường độ cao có thể làm tăng men cơ (CK), ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm viêm, gan.

• Nên nghỉ ngơi đầy đủ 1–2 ngày trước khi khám, đặc biệt nếu bạn sắp xét nghiệm tổng quát.

4. Không uống rượu, cà phê, hút thuốc 24h trước khi khám

Cần hạn chế các chất như rượu bia, thuốc lá để tránh làm sai lệch kết quả

• Rượu làm tăng men gan, thay đổi lipid máu.

• Cà phê có thể làm tăng nhịp tim, ảnh hưởng huyết áp.

• Thuốc lá ảnh hưởng chỉ số CO trong máu và chức năng hô hấp.

5. Với phụ nữ: tránh khám trong chu kỳ kinh nguyệt

• Đối với xét nghiệm nước tiểu hoặc phụ khoa, thời điểm kinh nguyệt có thể làm sai lệch kết quả.

• Nên khám sau kỳ kinh khoảng 5–7 ngày.
  

Chuẩn bị theo từng mục đích xét nghiệm cụ thể

1. Khám sức khỏe tổng quát định kỳ

• Nhịn ăn 8–12 tiếng.

• Uống nhiều nước để dễ lấy máu và nước tiểu.

• Mặc trang phục thoải mái để dễ kiểm tra thể lực.

2. Xét nghiệm chức năng gan, thận

• Không ăn nội tạng, đồ dầu mỡ trước 1–2 ngày.

• Không dùng thuốc có ảnh hưởng đến gan (trừ khi có chỉ định).

• Uống nước đều đặn, tránh để cơ thể mất nước.

3. Khám trước khi mang thai

• Không quan hệ tình dục 2 ngày trước khám phụ khoa.

• Kiểm tra cả 2 vợ chồng (nếu xét nghiệm vô sinh hiếm muộn).

• Ghi nhớ chu kỳ kinh, tiền sử bệnh lý cá nhân và gia đình.

Một số câu hỏi thường gặp

Q: Có nên uống nước khi đi khám sức khỏe không?

Có. Nước lọc không làm ảnh hưởng kết quả. Uống đủ nước còn giúp lấy máu và nước tiểu dễ hơn.

Q: Khám máu, nước tiểu có cần nhịn ăn không?

Xét nghiệm máu thường cần nhịn ăn, còn nước tiểu thì không cần nhưng nên lấy vào buổi sáng sớm.

Q: Người lớn tuổi cần chuẩn bị khác gì không?

• Nên ăn nhẹ trước nếu bị hạ đường huyết.

• Mang theo đơn thuốc, bệnh án đang điều trị.

• Nên có người thân đi cùng trong trường hợp khó khăn di chuyển.

Kinh nghiệm thực tế tại Invivo Lab

Tại Invivo Lab, rất nhiều khách hàng chưa chuẩn bị đúng cách trước khi khám, dẫn đến phải xét nghiệm lại do sai số kết quả – nhất là với các chỉ số liên quan đến mỡ máu, đường huyết và chức năng gan.

Ví dụ: Một khách hàng nhịn ăn nhưng uống cà phê trước khi lấy máu → kết quả glucose tăng cao bất thường, gây lo lắng không cần thiết.

Vì vậy, Invivo Lab luôn khuyến nghị khách hàng tham khảo hướng dẫn chuẩn bị trước khi khám, hoặc liên hệ với nhân viên để được tư vấn cá nhân

Việc đi khám không phải “cứ đi là được”. Nếu bạn thực sự quan tâm đến sức khỏe bản thân, hãy dành ra 1 ngày trước đó để chuẩn bị đúng cách. Chỉ vài bước đơn giản có thể giúp:

• Kết quả xét nghiệm phản ánh đúng thực tế

• Tránh tốn kém, làm lại

• Phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Lợi ích của xét nghiệm định kỳ: Điều bạn cần biết để bảo vệ sức khỏe