Barrett Thực Quản: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Hướng Điều Trị

Barrett thực quản là tình trạng tiền ung thư trong thực quản, thường xuất hiện ở người mắc trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Bệnh không có triệu chứng rõ rệt, nhưng làm tăng nguy cơ ung thư thực quản nghiêm trọng. Bài viết từ Invivo Lab tổng hợp chi tiết nguyên nhân, nhóm nguy cơ, dấu hiệu, phương pháp chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe tiêu hóa.

Barrett Thực Quản Là Gì?

Thực quản là ống nối giữa miệng và dạ dày, nhiệm vụ đưa thức ăn xuống dạ dày. Barrett thực quản là thuật ngữ dùng để miêu tả tổn thương tiền ung thư ở thực quản, thường gặp ở những người bị GERD. Lớp niêm mạc phẳng, màu hồng bình thường của thực quản bị biến đổi, dày lên và chuyển sang màu đỏ, tương tự niêm mạc ruột, do tiếp xúc lâu với axit trào ngược.

Những người mang bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) trong thời gian dài thường hay mắc phải bệnh Barrett thực quản nhất.

Barrett thực quản không gây triệu chứng riêng biệt, nhưng thường đi kèm với các dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Tình trạng này làm tăng nguy cơ phát triển ung thư biểu mô tuyến thực quản, một loại ung thư nghiêm trọng và có khả năng gây tử vong nếu không được phát hiện sớm.

Khoảng 10% người bị GERD mãn tính phát triển Barrett thực quản, nhấn mạnh tầm quan trọng việc phát hiện sớm và theo dõi định kỳ.

Ai Dễ Mắc Barrett Thực Quản?

Bất cứ ai cũng có thể bị Barrett thực quản, nhưng một số nhóm nguy cơ cao hơn:

• Người thừa cân, béo phì: Áp lực ổ bụng lớn làm cơ thắt thực quản yếu, khiến acid dạ dày trào ngược nhiều lần, làm tổn thương niêm mạc thực quản.
  
  

  Người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh Barrett cao hơn gấp 2 lần,

   

• Người ăn nhiều chất béo xấu, chiên rán: Ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường tiêu hóa và làm cơ thắt dưới thực quản mở dễ gây trào ngược.

• Người ăn nhiều socola: Socola chế biến sẵn chứa nhiều chất béo và năng lượng, khó tiêu hóa, tăng áp lực lên thực quản.

• Nằm ngay sau ăn: Đặc biệt là buổi tối, dễ làm trào ngược dạ dày và gia tăng nguy cơ Barrett thực quản.

Hiểu các nhóm nguy cơ giúp chủ động phòng ngừa và phát hiện sớm bệnh.

Triệu Chứng Barrett Thực Quản

Barrett thực quản thường không gây triệu chứng riêng, nhưng có thể xuất hiện cùng các dấu hiệu của GERD:

• Ợ nóng: Nóng rát ở ngực, đặc biệt sau bữa ăn hoặc khi nằm.

• Nuốt khó: Cảm giác thức ăn vướng hoặc nghẹn ở cổ.

• Đau ngực: Cảm giác khó chịu, nóng rát bên trong lồng ngực.

Nhận diện các triệu chứng này sẽ giúp người bệnh đi khám kịp thời và hạn chế biến chứng.

Nguyên Nhân Gây Barrett Thực Quản

Hiện chưa xác định nguyên nhân chính xác, nhưng Barrett thực quản được coi là hậu quả của trào ngược dạ dày thực quản lặp đi lặp lại.  Acid dạ dày tiếp xúc lâu ngày làm thay đổi tế bào niêm mạc thực quản từ tế bào vảy sang tế bào hình trụ, dẫn đến tiền ung thư.

Bệnh Barrett thực quản xảy ra ở trong khoảng 10 phần trăm số người bị trào ngược acid.

Chẩn Đoán & Điều Trị Barrett Thực Quản

Để chẩn đoán Barrett thực quản, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số phương pháp chẩn đoán sau đây [1]

• Nội soi: Bác sĩ đưa ống nội soi xuống thực quản qua đường miệng để khảo sát lớp niêm mạc của thực quản xem có sự thay đổi nào gợi ý là Barrett thực quản hay không.
• Sinh thiết: Xác định mức độ biến đổi tế bào và loạn sản.

Điều trị tùy mức độ:

1. Không có loạn sản:
   • Nội soi định kỳ để theo dõi.

   • Điều trị GERD bằng thuốc và thay đổi lối sống.

   • Có thể cân nhắc thủ thuật nội soi nếu thoát vị hoặc cơ vòng yếu.

2. Loạn sản cấp độ thấp:
   • Nội soi theo dõi 6–12 tháng.

   • Nếu nguy cơ ung thư tăng, bác sĩ sẽ khuyến nghị: Cắt bỏ nội soi tế bào bất thường, cắt bỏ bằng tần số vô tuyến hoặc ápp lạnh bằng ống nội soi.

3. Loạn sản cấp độ cao:
   • Biến đổi tiền ung thư, nguy cơ ung thư cao.

   • Các lựa chọn điều trị: cắt bỏ nội soi, cắt bằng tần số vô tuyến, áp lạnh, hoặc phẫu thuật cắt bỏ phần thực quản hư hỏng.

   • Thuốc giảm acid có thể được sử dụng dài hạn để hỗ trợ lành thực quản.

Các phương pháp sàng lọc thực quản Barrett được khuyến nghị thực hiện cho những người > 50 tuổi có tình trạng trào ngược dạ dày thực quản mạn tính và có ít nhất một trong các yếu tố nguy cơ sau:

Cách Phòng Ngừa Barrett Thực Quản

Điểm mấu chốt là kiểm soát trào ngược dạ dày thực quản và duy trì lối sống lành mạnh:

• Kiểm soát cân nặng, tránh béo phì.

• Hạn chế rượu bia và thuốc lá.

• Ăn uống khoa học: nhai kỹ, ăn chậm, đủ nhóm chất, nhiều rau củ trái cây.

• Vận động nhẹ nhàng, đi bộ sau ăn 10–15 phút.

• Tránh nằm ngay sau ăn, đặc biệt buổi tối.

• Tuân thủ thuốc theo chỉ dẫn bác sĩ, không tự ý dùng thuốc không kê toa.

Những thay đổi này tuy đơn giản nhưng giúp giảm nguy cơ tiến triển Barrett thực quản và bảo vệ sức khỏe tiêu hóa lâu dài.

Kết Luận

Barrett thực quản là tình trạng tiền ung thư nguy hiểm, thường xuất hiện ở những người bị trào ngược dạ dày thực quản kéo dài. Việc nhận diện sớm các triệu chứng, hiểu rõ nhóm nguy cơ và chủ động thay đổi lối sống kết hợp điều trị y tế kịp thời sẽ giúp hạn chế biến chứng và bảo vệ sức khỏe tiêu hóa lâu dài. Định kỳ nội soi và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả. Bằng cách phòng ngừa trào ngược dạ dày và duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh, bạn có thể giảm nguy cơ phát triển Barrett thực quản và bảo vệ thực quản trước nguy cơ ung thư.