Ánh sáng xanh ảnh hưởng thế nào đến trẻ nhỏ?

Ánh sáng xanh – loại ánh sáng phát ra từ màn hình điện thoại, máy tính bảng hay tivi – đang ngày càng hiện diện trong cuộc sống hàng ngày của trẻ nhỏ. Nhiều phụ huynh chỉ nghĩ đến lợi ích từ việc cho con học tập, giải trí qua thiết bị điện tử mà ít khi để ý rằng ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con, từ mắt, giấc ngủ cho đến hormone và làn da.

Tuy ánh sáng xanh cũng có những lợi ích nhất định, nhưng việc tiếp xúc quá mức lại mang đến nhiều rủi ro. Vậy ánh sáng xanh tác động đến trẻ em ra sao và bố mẹ nên làm gì để giảm thiểu nguy cơ? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Ánh Sáng Xanh Là Gì?

Ánh sáng xanh thuộc dải quang phổ có bước sóng từ 380 – 500 nanomet. Loại ánh sáng này mang năng lượng cao hơn so với ánh sáng đỏ hoặc vàng. Vì thế, khi trẻ tiếp xúc nhiều, đặc biệt qua màn hình điện tử, ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học của cơ thể, chu kỳ thức và giấc ngủ tự nhiên

Tác Hại Của Ánh Sáng Xanh Đối Với Trẻ Em

Ánh sáng xanh xuất hiện tự nhiên từ mặt trời và nhân tạo từ điện thoại, máy tính bảng, tivi hay laptop. Ở mức vừa phải, ánh sáng xanh giúp cơ thể duy trì nhịp sinh học. Tuy nhiên, nếu trẻ dùng thiết bị quá nhiều vào buổi tối, tác hại sẽ vượt lợi ích. Nó có thể gây ảnh hưởng đến mắt, giấc ngủ, hormone và cả làn da.

1. Gây mỏi mắt và suy giảm thị lực

Khi nhìn màn hình lâu, trẻ thường ít chớp mắt. Điều này làm nước mắt bốc hơi nhanh, dẫn đến khô, rát và nhức mỏi. Nếu kéo dài, trẻ có thể bị thị lực mờ, đau đầu, thậm chí co cứng cơ mặt.

Ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử có thể gây hại cho mắt

Đáng lo ngại hơn, mắt trẻ nhỏ nhạy cảm và chưa phát triển hoàn thiện. Nếu không được can thiệp, nguy cơ cận thị và rối loạn thị giác sẽ tăng cao.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Trẻ chậm nói: Dấu hiệu nhận biết để ba mẹ can thiệp sớm

2. Nguy cơ tổn thương võng mạc

Do bước sóng ngắn và năng lượng cao, ánh sáng xanh dễ đi xuyên qua giác mạc và thủy tinh thể. Nó tác động trực tiếp đến võng mạc – nơi chứa các tế bào thần kinh thị giác. Tiếp xúc nhiều có thể làm tổn hại tế bào võng mạc, từ đó tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng.

Dù bằng chứng trên trẻ còn hạn chế, các chuyên gia vẫn khuyến cáo phụ huynh thận trọng. Lý do là mắt trẻ nhạy cảm và khả năng tự phục hồi thấp hơn so với người lớn.

3. Ảnh hưởng đến giấc ngủ và não bộ

Ánh sáng xanh ức chế melatonin – hormone điều chỉnh giấc ngủ. Khi trẻ dùng điện thoại hoặc xem tivi vào buổi tối, não sẽ hiểu rằng đang ban ngày. Hậu quả là trẻ khó ngủ, ngủ không sâu và dễ giật mình giữa đêm.

Ánh sáng xanh phát ra từ thiết bị kỹ thuật số có thể gây rối loạn giấc ngủ

Đáng chú ý, đồng tử của trẻ nhỏ thường rộng hơn người lớn, cho phép ánh sáng xanh đi vào nhiều hơn. Một số nghiên cứu cho thấy ánh sáng xanh có thể ức chế melatonin ở trẻ em gấp đôi so với người trưởng thành. Về lâu dài, tình trạng thiếu ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí tuệ, khả năng tập trung và trí nhớ.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Mất Ngủ Ở Người Trẻ Tuổi: Đừng Xem Thường Các Dấu Hiệu

4. Tác động tiêu cực đến da

Ngoài mắt và não, da cũng chịu ảnh hưởng. Ánh sáng xanh kích thích quá trình oxy hóa, sinh ra nhiều gốc tự do gây hại tế bào da. Ở trẻ nhỏ, làn da mỏng và nhạy cảm hơn, vì vậy dễ bị xỉn màu, kích ứng hoặc lão hóa sớm.

Một số nghiên cứu còn cho thấy ánh sáng xanh có thể phá hủy collagen và elastin. Đây là hai thành phần quan trọng giúp da đàn hồi và khỏe mạnh.

Lợi ích của ánh sáng xanh đối với trẻ

Không chỉ có hại, ánh sáng xanh cũng mang lại lợi ích nhất định khi được kiểm soát hợp lý. Tiếp xúc vào ban ngày có thể giúp trẻ duy trì sự tỉnh táo, tăng tập trung và hỗ trợ cải thiện trí nhớ. Ngoài ra, nó cũng hỗ trợ nâng cao kỹ năng giao tiếp trong học tập.

Ánh sáng xanh có khả năng điều chỉnh chu kỳ sinh học, cải thiện sự tỉnh táo, nâng cao trí nhớ cũng như chức năng nhận thức

Trong y học, ánh sáng xanh còn được dùng trong điều trị trầm cảm theo mùa. Trong da liễu, ánh sáng xanh có thể giúp giảm mụn trứng cá nhờ khả năng diệt vi khuẩn gây viêm. Tuy nhiên, những ứng dụng này chỉ nên tiến hành dưới sự chỉ định của bác sĩ.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây :ADHD ở trẻ: Dấu hiệu nhận biết và cách can thiệp sớm

Bố Mẹ Cần Làm Gì Để Bảo Vệ Trẻ?

• Hạn chế sử dụng thiết bị vào buổi tối.

• Áp dụng quy tắc 20-20-20: Cứ 20 phút nhìn màn hình, cho trẻ nghỉ 20 giây và nhìn xa 6m.

• Giữ ẩm cho mắt bằng nước nhỏ mắt hoặc máy tạo ẩm.

• Dùng kính lọc ánh sáng xanh để giảm tác động lên mắt.

• Điều chỉnh chế độ màn hình: Bật chế độ ban đêm và chọn tông màu ấm.

Ánh sáng xanh vừa có lợi vừa có hại. Điều quan trọng là bố mẹ cần kiểm soát thời gian và cách trẻ tiếp xúc để hạn chế tác động tiêu cực đến sức khỏe. Một vài thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày có thể giúp trẻ phát triển khỏe mạnh hơn trong kỷ nguyên số.