Thực Phẩm Chức Năng: Những Lưu Ý Trước Khi Sử Dụng

Thực phẩm chức năng đang ngày càng xuất hiện trong tủ thuốc của nhiều gia đình và được xem như “giải pháp nhanh” để bổ sung dinh dưỡng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, việc lạm dụng sản phẩm này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe nếu dùng sai cách. Trước khi quyết định lựa chọn, bạn cần hiểu rõ về bản chất, công dụng và những lưu ý quan trọng được các bác sĩ khuyến cáo. Bài viết dưới đây từ Invivo Lab sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đúng đắn hơn.

Thực phẩm chức năng là gì?

Thực phẩm chức năng là sản phẩm chứa vitamin, khoáng chất, acid amin hoặc chiết xuất tự nhiên từ thực vật và động vật. Chúng thường được sản xuất dưới dạng viên uống, bột, cốm, dung dịch hoặc viên nang. Vai trò chính của thực phẩm chức năng là bổ sung dưỡng chất, hỗ trợ quá trình trao đổi chất hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh.

TPCN không giúp người sử dụng chữa trị bệnh mà chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh tật.

Mặc dù hình thức khá giống thuốc tây, nhưng thực phẩm chức năng không có tác dụng điều trị hay thay thế thuốc chữa bệnh. Khi lưu hành trên thị trường, các sản phẩm này bắt buộc phải công bố tác dụng hỗ trợ sức khỏe và chứng minh độ an toàn với cơ thể người dùng.

Các chuyên gia khuyến nghị, thực phẩm chức năng chỉ nên dùng như một giải pháp bổ sung, không thay thế hoàn toàn chế độ ăn uống cân bằng với thực phẩm tự nhiên.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Xét nghiệm dinh dưỡng cá nhân: Ăn gì để cơ thể bạn thật sự hấp thu?

Vai Trò Của Thực Phẩm Chức Năng Đối Với Cơ Thể

Thực phẩm chức năng không chỉ là “viên bổ sung” đơn thuần mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Khi được sử dụng hợp lý, nhóm sản phẩm này giúp cơ thể duy trì đầy đủ dưỡng chất và tăng cường các chức năng sinh lý.

Ngăn ngừa thiếu hụt dinh dưỡng

Một trong những vai trò cơ bản nhất của thực phẩm chức năng là bổ sung các dưỡng chất thiết yếu mà cơ thể có thể không nhận đủ từ chế độ ăn hàng ngày. Các sản phẩm này cung cấp vitamin, khoáng chất, chất béo lành mạnh, chất xơ và các hợp chất sinh học khác.

Việc kết hợp chế độ ăn đa dạng với thực phẩm chức năng giúp cơ thể duy trì trạng thái dinh dưỡng cân bằng, phòng ngừa tình trạng thiếu hụt dẫn đến các bệnh như suy dinh dưỡng hoặc thiếu máu do thiếu sắt.

Để đảm bảo việc sử dụng thực phẩm chức năng là cần thiết và đem lại lợi ích cho sức khỏe cần tuân theo tư vấn, chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Nhờ sự phổ biến và nghiên cứu khoa học, việc bổ sung thực phẩm chức năng đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ thiếu chất dinh dưỡng trong cộng đồng, đặc biệt ở những nhóm dễ bị thiếu hụt như trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Vì sao trẻ thường hay ốm vặt

Hỗ trợ phòng chống bệnh tật

Thực phẩm chức năng giàu dưỡng chất còn góp phần xây dựng “hàng rào bảo vệ” cho cơ thể. Những sản phẩm chứa chất chống oxy hóa giúp trung hòa các gốc tự do, hạn chế tổn thương tế bào và làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, ung thư, tiểu đường.

Ngoài ra, các loại thực phẩm chức năng giàu omega-3 còn giúp giảm viêm, hỗ trợ chức năng não và tăng cường sức khỏe tim mạch. Nhờ vậy, cơ thể vừa được bổ sung dưỡng chất vừa được bảo vệ trước các tác nhân gây hại.

Thúc đẩy tăng trưởng và phát triển ở trẻ nhỏ

Thực phẩm chức năng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong giai đoạn tăng trưởng của trẻ. Chúng bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển toàn diện, đặc biệt là vitamin B và axit folic.

Thực phẩm chức năng cung cấp các dưỡng chất mà cơ thể có thể không tổng hợp được hoặc thiếu hụt từ chế độ ăn uống hàng ngày, giúp duy trì sức khỏe tốt và năng lượng.

Ở phụ nữ mang thai, việc bổ sung axit folic thông qua thực phẩm chức năng giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi, ảnh hưởng đến não, tủy sống và cột sống. Nghiên cứu cho thấy sử dụng thực phẩm chức năng giàu axit folic trong thai kỳ có thể giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh từ 50% đến 70%, giúp tăng cường sự phát triển khỏe mạnh của trẻ.

>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Hội chứng kém hấp thu – Vì sao bé ăn nhiều vẫn không lớn?

Những Lưu Ý Vàng Trước Khi Sử Dụng Thực Phẩm Chức Năng

Khi nào không cần bổ sung

Nếu cơ thể bạn hoàn toàn khỏe mạnh, việc sử dụng thực phẩm chức năng không phải lúc nào cũng cần thiết. Lạm dụng có thể tạo ra tác động không mong muốn, đặc biệt với những người có bệnh nền như tim mạch, béo phì hoặc tiểu đường. Thay vào đó, ưu tiên một chế độ ăn cân đối và khoa học vẫn là lựa chọn an toàn nhất.

Đánh giá lợi ích so với rủi ro

Trước khi quyết định bổ sung bất kỳ sản phẩm nào, hãy cân nhắc giữa lợi ích mang lại và các nguy cơ tiềm ẩn. Không có viên uống nào có thể hoàn toàn thay thế chế độ ăn đa dạng, giàu dinh dưỡng và lối sống lành mạnh. Việc cân nhắc kỹ sẽ giúp bạn tránh lãng phí và giảm nguy cơ phản ứng không mong muốn.

Lưu ý bất kỳ loại thuốc nào tốt đến mấy cũng không thay thế được việc bạn bổ sung nó qua thực phẩm

Khởi đầu với liều lượng thấp

Khi bắt đầu sử dụng, nên chọn liều thấp để cơ thể làm quen từ từ, hạn chế các vấn đề về tiêu hóa. Với vitamin tổng hợp hoặc sản phẩm nhập khẩu, tham khảo liều khuyến cáo thấp nhất, thậm chí liều dùng cho trẻ em, là cách an toàn để kiểm soát tác dụng phụ.

Sử dụng đúng thời gian, tránh kéo dài

Thực phẩm chức năng chỉ nên dùng trong một khoảng thời gian hợp lý. Sử dụng kéo dài hoặc quá liều có thể gây phụ thuộc, ảnh hưởng chức năng gan, thận và tim mạch. Thay vào đó, hãy tập trung vào duy trì chế độ ăn cân bằng, luyện tập đều đặn và nghỉ ngơi hợp lý để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Giá thành không phải là thước đo chất lượng

Nhiều người thường đánh đồng giá cao với hiệu quả tốt hơn, nhưng thực tế, các sản phẩm có thành phần tương tự có thể chênh lệch giá đáng kể. Lựa chọn nên dựa trên thành phần, nguồn gốc và uy tín thương hiệu thay vì chỉ nhìn vào giá bán.

Kiểm tra cách dùng và thành phần

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thành phần và các cảnh báo là bước quan trọng để tránh các tác nhân gây hại như chất bảo quản, hương liệu nhân tạo, kim loại nặng hoặc các chất dễ gây dị ứng. Đặc biệt, phụ nữ mang thai, trẻ em và người có bệnh nền cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Thời điểm và cách uống hợp lý

Hầu hết thực phẩm chức năng nên uống trong hoặc ngay sau bữa ăn để tối ưu hấp thu và giảm kích ứng dạ dày. Nếu kết hợp nhiều sản phẩm cùng lúc, cần cân nhắc để tránh tương tác không mong muốn giữa các thành phần.

Tham khảo ý kiến bác sĩ và dược sĩ

Sự phối hợp giữa bác sĩ và dược sĩ rất quan trọng: bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe, trong khi dược sĩ hướng dẫn cách sử dụng an toàn. Tránh việc tự ý mua và dùng sản phẩm mà không có sự tư vấn chuyên môn.

Cảnh giác với việc dùng quá liều

Dùng vượt mức cho phép một số vitamin và khoáng chất có thể gây tác hại nghiêm trọng. Ví dụ, dư vitamin A gây ngộ độc gan, dư vitamin D hoặc canxi hình thành sỏi thận, thừa sắt hay kẽm gây rối loạn tiêu hóa. Tuân thủ liều khuyến cáo là nguyên tắc cần thiết để bảo vệ sức khỏe.

Thực phẩm chức năng mang lại lợi ích khi sử dụng đúng cách, đúng đối tượng. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế một chế độ ăn khoa học và lối sống lành mạnh. Người dùng cần cân nhắc kỹ, đọc kỹ hướng dẫn và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng. Đặt sức khỏe làm trọng tâm, thay vì chạy theo trào lưu “uống thuốc bổ”. Invivo Lab khuyến khích bạn duy trì thói quen dinh dưỡng cân bằng và chỉ sử dụng thực phẩm bổ sung khi thật sự cần thiết.