Ngộ độc thực phẩm ở trẻ em đang ngày càng phổ biến – nhưng rất nhiều cha mẹ vẫn lúng túng khi con có dấu hiệu bất thường sau ăn uống. Trong khi chỉ cần chậm trễ vài phút, hậu quả có thể trở nên nghiêm trọng. Đặc biệt ở trẻ dưới 5 tuổi, hệ miễn dịch yếu khiến các biến chứng xảy ra nhanh hơn và nặng nề hơn. Đừng để sự thiếu kiến thức khiến bạn hối hận.Bài viết sau từ Invivo Lab sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân gây ngộ độc, nhận biết sớm triệu chứng và – quan trọng nhất – nắm chắc cách sơ cứu đúng cách để bảo vệ con kịp thời.
Ngộ Độc Thực Phẩm Ở Trẻ Nhỏ Là Gì?
Ngộ độc thực phẩm xảy ra khi trẻ ăn hoặc uống phải thức ăn nhiễm khuẩn, virus hoặc độc tố. Các tác nhân này xâm nhập vào cơ thể và nhanh chóng làm tổn thương hệ tiêu hóa non nớt của trẻ.

Trẻ dưới 5 tuổi dễ bị nhất do hệ miễn dịch và tiêu hóa còn non yếu. Triệu chứng có thể xuất hiện chỉ sau vài giờ.
Dấu Hiệu Trẻ Bị Ngộ Độc Thực Phẩm
Các biểu hiện thường xuất hiện sau vài giờ hoặc vài ngày:
- Nôn ói, buồn nôn liên tục
- Đau bụng âm ỉ hoặc quặn thắt
- Tiêu chảy, phân lỏng, đôi khi có máu
- Sốt cao, lạnh run
- Khó thở, tím tái môi
- Co giật nhẹ hoặc nặng
- Mắt trũng, khô miệng, khóc không ra nước mắt
Nếu thấy một trong các dấu hiệu trên, hãy nghi ngờ khả năng ngộ độc thực phẩm và chuẩn bị sơ cứu ngay lập tức.
>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Vì sao trẻ thường hay ốm vặt
Nguyên Nhân Gây Ngộ Độc Ở Trẻ Nhỏ
Thủ phạm phổ biến thường là:
- Thực phẩm nấu chưa chín (thịt, trứng, hải sản)
- Sữa tươi chưa tiệt trùng
- Rau sống, trái cây không rửa kỹ
- Nước uống nhiễm khuẩn
- Tay bẩn hoặc dụng cụ ăn uống không vệ sinh

Hệ miễn dịch yếu và khả năng nhận biết nguy cơ kém khiến trẻ dễ bị tấn công bởi các vi khuẩn như Listeria, Campylobacter hoặc virus đường ruột.
Các vi sinh vật gây hại bao gồm: E.coli, Salmonella, Listeria, Campylobacter, Norovirus, Rotavirus và ký sinh trùng như Giardia, Toxoplasma…
>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Cần làm gì khi trẻ mắc bệnh sởi
Cách Xử Lý Ngộ Độc Thực Phẩm Ở Trẻ – Phản Ứng 4 Nhanh
Hành động đúng trong những phút đầu có thể cứu sống trẻ. Dưới đây là quy trình sơ cứu chuẩn cho cha mẹ:
1. Nhanh Chóng Ngưng Ăn Uống
Ngay khi nghi ngờ thực phẩm gây độc:
- Không cho trẻ tiếp tục ăn hay uống bất kỳ thứ gì khác.
- Cất ngay phần thực phẩm nghi ngờ để bác sĩ có thể kiểm tra nguyên nhân.
2. Nhanh Gọi Cấp Cứu
Nếu trẻ có biểu hiện:
- Nôn liên tục, tiêu chảy nhiều lần, sốt cao không hạ
- Co giật, tím tái, thở gấp hoặc lờ đờ, li bì → Hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức hoặc nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
3. Nhanh Bù Nước & Điện Giải
- Cho trẻ uống Oresol theo đúng hướng dẫn để tránh mất nước.
- Nếu không có Oresol, có thể thay bằng nước đun sôi để nguội hoặc nước cháo loãng.
- Cho uống từng ngụm nhỏ, liên tục. Tránh uống quá nhanh gây nôn thêm.
4. Nhanh Hạ Sốt, Làm Sạch Đường Thở
- Nếu sốt cao trên 38,5 độ C: cho trẻ dùng paracetamol đúng liều (10–15 mg/kg).
- Nếu trẻ nôn sặc: nghiêng người trẻ sang một bên, tuyệt đối không để trẻ nằm ngửa khi nôn.
- Dùng khăn sạch hoặc dụng cụ hút mũi để làm sạch chất nôn ra khỏi mũi – miệng.
Lưu Ý: Những Việc Không Nên Làm Khi Trẻ Bị Ngộ Độc
- Không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy – dễ giữ lại độc tố trong cơ thể
- Không cho trẻ ăn uống trở lại ngay khi chưa qua cơn nôn hoặc tiêu chảy
- Không ép trẻ ăn hoặc uống nếu trẻ đang mệt, có thể gây sặc
- Không dùng mẹo dân gian chưa kiểm chứng như ép uống nước gừng, nước chanh…
Điều Trị Tại Bệnh Viện Như Thế Nào?
- Trẻ sẽ được truyền dịch nếu mất nước nghiêm trọng
- Xét nghiệm máu, phân để xác định vi khuẩn hoặc virus gây bệnh
- Sử dụng kháng sinh nếu nguyên nhân do vi khuẩn (không phải lúc nào cũng cần dùng)
Hầu hết trẻ có thể hồi phục sau 1–3 ngày nếu điều trị đúng cách. Tuy nhiên, đừng chủ quan nếu triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn.
Chế Độ Ăn Uống Hỗ Trợ Phục Hồi
Trong quá trình hồi phục:
- Cho trẻ ăn cháo loãng, súp, thức ăn mềm dễ tiêu hóa
- Chia bữa nhỏ, không ép ăn nếu trẻ không muốn
- Bổ sung sữa chua, trái cây mềm giúp hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột
- Tránh thực phẩm có dầu mỡ, chiên rán, nhiều đường hoặc axit cao

Khi trẻ đang hồi phục, nên cho ăn cháo loãng, súp, thức ăn mềm và dễ tiêu để hỗ trợ tiêu hoá
Cách Phòng Ngừa Ngộ Độc Thực Phẩm Ở Trẻ
- Rửa tay cho cả trẻ và người chăm sóc trước ăn và sau đi vệ sinh
- Nấu kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt, trứng, hải sản
- Không cho trẻ ăn rau sống, sữa chưa tiệt trùng, thực phẩm hết hạn
- Dụng cụ ăn uống cần được vệ sinh kỹ mỗi ngày
- Không để chung thực phẩm sống và chín trong tủ lạnh

Giữ tay sạch cho cả trẻ và người chăm sóc trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : 9 Cách Tăng Đề Kháng Cho Bé Khoẻ Hơn Vào Mùa Hè
Khi Nào Nên Đưa Trẻ Đến Bệnh Viện Ngay?
- Nôn ói, tiêu chảy trên 6 lần/ngày
- Trẻ có dấu hiệu mất nước (mắt trũng, môi khô, tiểu ít)
- Sốt cao không hạ sau 48 giờ
- Co giật, lờ đờ, đau bụng quằn quại
- Phân có máu hoặc nôn ra dịch màu nâu đen
>>>> Xem thêm bài viết liên quan tại đây : Tại sao Trung tâm xét nghiệm Invivo Lab luôn được khách hàng tin tưởng?
Trong những tình huống nguy cấp, cha mẹ cần giữ bình tĩnh, xử trí đúng cách và đưa trẻ đến bệnh viện sớm. Việc chậm trễ dù chỉ vài giờ có thể khiến tình trạng nặng thêm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Hãy luôn chủ động bảo vệ trẻ bằng cách trang bị đầy đủ kiến thức và tầm soát an toàn thực phẩm mỗi ngày. Invivo Lab luôn sẵn sàng đồng hành cùng các gia đình trong hành trình chăm sóc sức khỏe cho con trẻ.