Viêm gan B và những điều bạn cần phải biết

Viêm gan B là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra, ảnh hưởng đến gan và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy gan và ung thư gan.

Bệnh viêm gan B là gì?

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Đây là một trong những bệnh lý về gan phổ biến nhất trên thế giới, ảnh hưởng đến hàng triệu người và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan hay ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.

Đồng thời,  viêm gan B có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy gan và ung thư gan. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 820.000 người tử vong do các biến chứng liên quan đến viêm gan B.

Nhìn chung, Viêm gan B là một bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu phát hiện sớm. Việc tiêm vắc-xin, kiểm tra sức khỏe định kỳ và thực hiện các biện pháp phòng tránh là những bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe trước căn bệnh này.

Độ phổ biến của viêm gan B

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có gần 300 triệu người đang sống chung với viêm gan B mãn tính, và mỗi năm, căn bệnh này gây ra khoảng 820.000 ca tử vong do các biến chứng như xơ gan và ung thư gan. 

Tại Việt Nam, viêm gan B là một vấn đề y tế công cộng đáng lo ngại. Trước năm 2003, chương trình tiêm chủng vắc-xin viêm gan B chưa được triển khai rộng rãi, dẫn đến tỷ lệ nhiễm HBV cao trong cộng đồng. Đặc biệt, việc lây truyền từ mẹ sang con chiếm tỷ lệ đáng kể, với hơn 80% trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm HBV và HBeAg dương tính bị lây nhiễm, trong đó khoảng 90% sẽ phát triển thành viêm gan B mãn tính. 

Viêm gan B lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc với máu và các dịch cơ thể nhiễm virus, bao gồm quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng chung kim tiêm, và từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Những người có hành vi nguy cơ cao như tiêm chích ma túy, quan hệ đồng giới nam, hoặc sống chung với người nhiễm HBV cần đặc biệt chú ý và thực hiện xét nghiệm sàng lọc định kỳ. 

Để phòng ngừa viêm gan B, tiêm vắc-xin là biện pháp hiệu quả nhất. Tất cả trẻ sơ sinh nên được tiêm vắc-xin trong vòng 24 giờ sau khi sinh, tiếp theo là các liều nhắc lại theo lịch trình. Người lớn chưa được tiêm phòng cũng nên chủ động tiêm vắc-xin, đặc biệt là những người thuộc nhóm nguy cơ cao. Việc nâng cao nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ góp phần giảm thiểu sự lây lan và tác động của viêm gan B trong cộng đồng.

Ai có nguy cơ mắc virus viêm gan B

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra, có khả năng lây truyền mạnh mẽ trong cộng đồng. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc viêm gan B, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn do các yếu tố liên quan đến lối sống, môi trường và công việc.

Trẻ sơ sinh có mẹ bị nhiễm viêm gan B đối mặt với nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con rất cao. Nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời, tỷ lệ lây nhiễm cho trẻ có thể lên đến 90%, và khoảng 50% trong số này có thể phát triển thành viêm gan B mãn tính, dẫn đến nguy cơ xơ gan và ung thư gan khi trưởng thành. 

Những người sử dụng ma túy qua đường tiêm chích, đặc biệt là khi dùng chung kim tiêm và các dụng cụ liên quan, cũng nằm trong nhóm nguy cơ cao. Việc chia sẻ các dụng cụ này tạo điều kiện cho virus HBV lây lan dễ dàng giữa những người sử dụng. 

Quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt với người nhiễm viêm gan B, làm tăng nguy cơ lây truyền virus. Nam giới có quan hệ đồng giới và những người có nhiều bạn tình cần đặc biệt chú ý đến việc sử dụng biện pháp bảo vệ để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh.

Nhân viên y tế và nhân viên phòng thí nghiệm, do thường xuyên tiếp xúc với máu và các dịch cơ thể, cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao nhiễm viêm gan B nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn. Việc sử dụng dụng cụ y tế không được tiệt trùng đúng cách hoặc tiếp xúc với máu nhiễm bệnh có thể dẫn đến lây nhiễm. 

Ngoài ra, những người sống chung hoặc có quan hệ gần gũi với người nhiễm viêm gan B, bệnh nhân chạy thận nhân tạo, người mắc bệnh tiểu đường, nhiễm HIV, hoặc những người thường xuyên xăm hình, xỏ lỗ cơ thể tại các cơ sở không đảm bảo vệ sinh cũng đối mặt với nguy cơ nhiễm HBV cao hơn. 

Việc nhận thức rõ về các nhóm nguy cơ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, như tiêm vắc-xin viêm gan B và áp dụng lối sống lành mạnh, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.

Dấu hiệu viêm gan B

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Nhiều trường hợp viêm gan B không có triệu chứng rõ ràng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu, khiến việc phát hiện và điều trị kịp thời trở nên khó khăn.

Dấu hiệu viêm gan B ở giai đoạn cấp tính:

Trong giai đoạn cấp tính, nhiều người nhiễm viêm gan B không biểu hiện triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ như:

• Mệt mỏi: Cảm giác uể oải, thiếu năng lượng.
• Chán ăn và buồn nôn: Khó chịu khi ăn, có thể dẫn đến giảm cân.
• Sốt nhẹ: Nhiệt độ cơ thể tăng nhẹ, thường kèm theo cảm giác ớn lạnh.
• Đau bụng: Đặc biệt là vùng hạ sườn phải, nơi gan nằm.
• Nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu: Do sự thay đổi trong chức năng gan.
• Vàng da và vàng mắt: Biểu hiện của tình trạng hoàng đản, do bilirubin tích tụ trong cơ thể.
  

Tuy nhiên, nhiều trường hợp viêm gan B cấp tính không có triệu chứng rõ ràng, khiến người bệnh khó nhận biết và điều trị kịp thời.

Dấu hiệu viêm gan B ở giai đoạn mạn tính:

Khi viêm gan B chuyển sang giai đoạn mạn tính, các triệu chứng có thể trở nên rõ ràng hơn, bao gồm:

• Mệt mỏi kéo dài: Cảm giác uể oải, thiếu năng lượng.
• Chán ăn và buồn nôn: Khó chịu khi ăn, có thể dẫn đến giảm cân.
• Đau bụng: Đặc biệt là vùng hạ sườn phải, nơi gan nằm.
• Nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu: Do sự thay đổi trong chức năng gan.
• Vàng da và vàng mắt: Biểu hiện của tình trạng hoàng đản, do bilirubin tích tụ trong cơ thể.
• Chướng bụng và phù chân: Do tích tụ dịch trong cơ thể.
• Xuất huyết dưới da: Dễ bị bầm tím hoặc chảy máu mũi.
  

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này và thăm khám bác sĩ định kỳ là rất quan trọng để phát hiện và điều trị viêm gan B kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan. 

Nguyên nhân bị viêm gan B

​Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Việc hiểu rõ nguyên nhân lây nhiễm viêm gan B là rất quan trọng để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả.​

• Lây truyền qua đường máu: Virus viêm gan B có thể lây truyền khi tiếp xúc với máu của người nhiễm bệnh. Điều này có thể xảy ra khi sử dụng chung kim tiêm hoặc các dụng cụ y tế không được tiệt trùng đúng cách. Ngoài ra, việc xăm hình, xỏ lỗ cơ thể tại các cơ sở không đảm bảo vệ sinh cũng có thể dẫn đến lây nhiễm.
• Lây truyền qua đường tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm viêm gan B là một con đường lây truyền phổ biến. Virus có thể lây qua tinh dịch, dịch âm đạo và máu trong quá trình quan hệ tình dục. Việc không sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp bảo vệ khác làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh. 
• Lây truyền từ mẹ sang con: Phụ nữ mang thai bị nhiễm HBV có thể truyền virus cho con trong quá trình mang thai, sinh nở hoặc qua sữa mẹ. Tỷ lệ lây truyền phụ thuộc vào mức độ nhiễm virus của mẹ. Nếu mẹ có HBeAg dương tính, khả năng lây truyền cho con có thể lên đến 90%. Tuy nhiên, việc tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 12 giờ sau sinh có thể ngăn ngừa hiệu quả việc lây truyền này. 
• Lây truyền qua các dịch cơ thể khác: Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng viêm gan B cũng có thể lây truyền qua các dịch cơ thể khác như tinh dịch và dịch âm đạo. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa khi tiếp xúc với các dịch này là rất quan trọng. ​

Việc hiểu rõ nguyên nhân lây nhiễm viêm gan B và thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.