Bệnh tiểu đường (hay còn gọi là đái tháo đường) là một căn bệnh mãn tính ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng đường (glucose). Glucose là nguồn năng lượng chính của cơ thể và được vận chuyển vào các tế bào bằng insulin, một loại hormone do tuyến tụy sản xuất. Khi mắc bệnh tiểu đường, cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng insulin hiệu quả, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.
Những điều cần biết về bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mãn tính ngày càng phổ biến trên toàn thế giới. Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới, năm 2021 có khoảng 463 triệu người mắc bệnh tiểu đường, tương đương 5,7% dân số toàn cầu. Con số này dự kiến sẽ tăng lên 783 triệu vào năm 2045.
Tại Việt Nam, bệnh tiểu đường cũng đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng. Theo Bộ Y tế, năm 2020 có khoảng 8,2 triệu người mắc bệnh tiểu đường, chiếm 8,4% dân số trưởng thành.
- Bệnh tiểu đường tuýp 1: Xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin. Loại tiểu đường này thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn.
- Bệnh tiểu đường tuýp 2: Xảy ra khi cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả. Loại tiểu đường này thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là người thừa cân hoặc béo phì.
Ngoài ra, còn có một số loại tiểu đường khác, bao gồm tiểu đường thai kỳ và tiểu đường do di truyền Bệnh tiểu đường là một căn bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như tim mạch, đột quỵ, suy thận, mù lòa và cắt cụt chi. Tuy nhiên, bệnh tiểu đường có thể được kiểm soát tốt bằng chế độ ăn uống, tập luyện thể dục, thuốc men và theo dõi sức khỏe thường xuyên
Những độ tuổi có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng một số nhóm người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, bao gồm:
Bất kể ai cũng có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
- Người lớn tuổi: Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tăng theo độ tuổi.
- Người thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường: Nếu có cha mẹ, anh chị em hoặc con cái mắc bệnh tiểu đường, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Người có lối sống ít vận động: Ít vận động làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
- Phụ nữ có thai: Phụ nữ có thai có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.
Nếu bạn thuộc một trong những nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường, bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mãn tính ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng đường (glucose). Có nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bao gồm di truyền, lối sống và các yếu tố khác.
Xét nghiệm tiểu đường
- Di truyền: Nếu có cha mẹ, anh chị em hoặc con cái mắc bệnh tiểu đường, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một số biến thể gen nhất định cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Lối sống: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Bên cạnh đó Ít vận động làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Các yếu tố khác: Tiền sử mắc bệnh tim mạch làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Bằng cách thay đổi lối sống và kiểm soát các yếu tố nguy cơ, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Phòng ngừa bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường là một căn bệnh có thể phòng ngừa được. Bằng cách thực hiện một số thay đổi lối sống đơn giản, bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh. Một số biện pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường hiệu quả bao gồm:
Dinh dưỡng dành cho người bệnh tiểu đường
- Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, hãy giảm cân 5-7% trọng lượng cơ thể. Giảm cân thậm chí còn có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2 ở những người có nguy cơ cao.
- Ăn uống lành mạnh: Chọn thực phẩm giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Hạn chế ăn thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, đồ ngọt và đồ uống có đường.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày hầu hết các ngày trong tuần. Các hoạt động thể chất vừa phải như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc đạp xe đều có hiệu quả.
- Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Bỏ hút thuốc là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình.
- Kiểm soát huyết áp và cholesterol: Cao huyết áp và cholesterol cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Hãy làm việc với bác sĩ để kiểm soát huyết áp và cholesterol trong phạm vi an toàn.
- Khám sức khỏe định kỳ: Đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh tiểu đường, đặc biệt nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường.
Bằng cách thực hiện những thay đổi lối sống đơn giản, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và sống một cuộc sống khỏe mạnh. Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mãn tính nghiêm trọng, nhưng có thể kiểm soát được. Bằng cách hiểu rõ về bệnh, thực hiện lối sống lành mạnh và đi khám sức khỏe định kỳ, bạn có thể chung tay đẩy lùi căn bệnh này và bảo vệ sức khỏe của bản thân.